Analiza syntaktyczna dostarcza nam wiedzy o kategoriach syntaktycznych (rzeczownik, czasownik, itp.), oraz o tym w jak te kategorie mogą się ze sobą łączyć i w jakiej kolejności mogą występować.
Analiza semantyczna natomiast dostarcza nam również informacji dotyczących znaczenia.
Np. Śnieg poszedł na ryby.
Zdanie to mimo iż syntaktycznie poprawne nie ma żadnego sensu.
Charles Fillmore był jednym z pierwszych lingwistów, którzy położyli silny nacisk na rozdźwięk pomiędzy analizą semantyczną i syntaktyczną. On wprowadził pojęcie gramatyki „przypadków”.
W tej gramatyce wiedza lingwistyczna jest zgromadzona dookoła czasowników, a dokładniej ich znaczeń.
Z każdym z nich powiązany jest zbiór przypadków; niektóre z nich są obligatoryjne, inne opcjonalne. Przypadek jest obowiązkowy, jeżeli w momencie gdy zostanie pominięty, zdanie traci poprawność gramatyczną.
Takie grupowanie wyrazów posiada dwie ciekawe cechy:
- przypadki często są powiązane z pytaniami „Kto co komu i gdzie zrobił?”
- taka sama reprezentacja jest zapewniona dla zdania w stronie czynnej i biernej
Kolejnym praktycznym aspektem takich gramatyk jest możliwość określenia która czynność miała miejsce wcześniej.
Np. Kuba dał Jackowi książkę.
Dla nas fakt, że najpierw Kuba posiada książkę, a teraz posiada ją Jacek, jest oczywisty. Dla maszyny niekoniecznie.
