Eksploracja danych (spotyka się również określenie drążenie danych, pozyskiwanie wiedzy, wydobywanie danych, ekstrakcja danych) (ang. data mining) to jeden z etapów procesu odkrywania wiedzy z baz danych (ang. Knowledge Discovery in Databases, KDD).
Istnieje wiele technik eksploracji danych, które wywodzą się z ugruntowanych dziedzin nauki takich jak statystyka (statystyczna analiza wielowymiarowa) i uczenie maszynowe. Idea eksploracji danych polega na wykorzystaniu szybkości komputera do znajdowania ukrytych dla człowieka (właśnie z uwagi na ograniczone możliwości czasowe) prawidłowości w danych zgromadzonych w hurtowniach danych .
Spis treści
Techniki eksploracji danych
Techniki i metody służące eksploracji danych wywodzą się głównie z obszaru badań nad sztuczną inteligencją. Główne przykłady stosowanych rozwiązań należą do następujących zakresów:
- metody statystyczne,
- sieci neuronowe,
- metody uczenia maszynowego,
- metody ewolucyjne,
- logika rozmyta,
- zbiory przybliżone.
Modele przetwarzania
W eksploracji danych rozwijane są różne modele przetwarzania, różniące się zakresem zastosowań, stosowanymi algorytmami rozwiązań, sposobem prezentacji wyników. Wśród nich wyróżnia się:
- streszczanie
- poszukiwanie asocjacji
- analiza funkcjonalna
- klasyfikacja
- grupowanie
Obszar stosowania
Obszarów stosowania eksploracji danych jest wiele, obejmują one te miejsca, w których stosuje się systemy informatyczne, między innymi w celu gromadzenia pozyskanych danych w postaci baz danych. Jesteśmy świadkami prawdziwej eksplozji baz danych, mając na myśli ich liczbę i objętość. Ogromne zbiory danych gromadzone są w hurtowniach danych . Z powodu dużej prostoty konstruowania bazy danych oraz akceptowalnych cen, systemy gromadzące dane stosuje się prawie we wszystkich dziedzinach życia. Wszędzie tam natomiast, gdzie istnieje już baza danych, pojawia się potrzeba analizy tych danych w celu odkrycia nieznanej dotąd wiedzy. Dziedziny, w których szeroko stosuje się eksplorację danych to: technika, medycyna, astronomia, ekonomia, szeroko pojęty biznes.
Zastosowania KDD znajdują zastosowania przy:
- eksploracji danych o ruchu internetowym,
- rozpoznawaniu sygnałów obrazu, mowy, pisma,
- wspomaganiu diagnostyki medycznej,
- badaniach genetycznych,
- analizie operacji bankowych,
- projektowaniu hurtowni danych .
Przykładem może być odkrycie w danych z supermarketu zależności polegającej na tym że klient, który kupuje szampana i kwiaty, kupuje zwykle również czekoladki.