System Ekspertowy Prospector
Prospector – system ekspertowy wykorzystywany do wspomagania prac geologów. Prace nad systemem rozpoczęły się w 1974 i były kontynuowane do 1983 roku.
Prospector – system ekspertowy wykorzystywany do wspomagania prac geologów. Prace nad systemem rozpoczęły się w 1974 i były kontynuowane do 1983 roku.
Dendral – system ekspertowy, opracowany w połowie lat sześćdziesiątych (ok. 1965 roku) w Stanford University, przez zespół naukowców w składzie: Bruce Buchanan, Edward Feigenbaum oraz Joshua Lederberg (laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii).
Agent to program komputerowy wykorzystywany w programowaniu agentowym.
Czytaj dalej
Hurtownia danych (ang. data warehouse) rodzaj bazy danych, która jest zorganizowana i zoptymalizowana pod kątem pewnego wycinka rzeczywistości. Hurtownia danych jest wyższym szczeblem abstrakcji niż zwykła relacyjna baza danych (choć do jej tworzenia używane są także podobne technologie). W skład hurtowni wchodzą zbiory danych zorientowanych tematycznie (np. hurtownia danych klientów). Dane te często pochodzą z wielu źródeł, są one zintegrowane i przeznaczone wyłącznie do odczytu.
OLAP (ang. online analytical processing) – oprogramowanie wspierające podejmowanie decyzji, które pozwala użytkownikowi analizować szybko informacje zawarte w wielowymiarowych widokach i hierarchiach. Narzędzia OLAP są często używane do wykonywania analiz trendów sprzedaży czy analiz finansowych (hurtownia danych ).
Eksploracja danych (spotyka się również określenie drążenie danych, pozyskiwanie wiedzy, wydobywanie danych, ekstrakcja danych) (ang. data mining) to jeden z etapów procesu odkrywania wiedzy z baz danych (ang. Knowledge Discovery in Databases, KDD).
Uczenie maszynowe albo uczenie się maszyn, systemy uczące się (ang. machine learning) – stosunkowo młoda i szybko rozwijająca się dziedzina wchodząca w skład nauk zajmujących się problematyką SI.
Czytaj dalej
Tłumaczenie automatyczne albo tłumaczenie maszynowe (ang. Machine Translation) jest dziedziną językoznawstwa komputerowego, które zajmuje się stosowaniem algorytmów tłumaczenia tekstu z jednego języka (naturalnego) na drugi.
Pierwsze odnotowane pomysły tłumaczy automatycznych pochodzą już z XVII w., lecz nie było możliwości ich realizacji. Dopiero nadejście komputerów pozwoliło tej dziedzinie „rozwijać powoli skrzydła”. Pierwsze maszyny tłumaczące pojawiły się w 1933 r., i wykorzystywano je głównie w wojskowości.
Główne metody, przez które realizowane jest automatyczne tłumaczenie:
Podstawowe jednostki języka. Podlegają one abstrakcji.
Niekiedy frazy i zdania traktuje się jako jedno i określa mianem sememów.
Pierwszą kwestią jest zagadnienie sensowności. Wyróżnia się trzy rodzaje sensowności.
Zestawmy powyższe z zagadnieniem automatycznego tłumaczenia. Tłumaczenie z pewnością musi brać pod uwagę każdy z omawianych sensów. Sensy te manifestują się w języku naturalnym. Wynika stad problem właściwej interpretacji, zwłaszcza sensu wolicjonalno-emotywnego. Nietrudno zresztą zauważyć, że właśnie ten sens stwarza najwięcej problemów przy tłumaczeniu. Rozważmy przykład wzięty z reklamy: w wielu reklamach spotykamy się z określeniem produktów spożywczych jako lekkich. Określenie to odnosi się pośrednio do preferowanego w naszej kulturze bycia szczupłym, tzn. lekkim. Gdyby nie kod kulturowy nie zrozumielibyśmy tej aluzji. Warto zauważyć, iż na znaczenie wypowiedzi wpływa również sens jaki mogą mieć reprezentacje brzmieniowe i graficzne wypowiedzi.
Samo pojęcie znaczenia ma istotny wpływ na zagadnienie automatycznego tłumaczenia. Myślę, że twórcy programów do automatycznego tłumaczenia mieliby uproszczone zadanie gdyby znali odpowiedz do czego odnoszą się poszczególne części wypowiedzi. Problematyczna jest też zmienność znaczenia. Język jest tworem żywym. Oznacza to, iż jego części bądź przestają funkcjonować, bądź tworzą się nowe, bądź znaczenie ich ulega częściowej lub całościowej zmianie.
Metaforyczność stanowi ważny problem. W języku naturalnym znajdują się metafory (nie ma ich w języku logiki). Kiedy mamy do czynienia z metaforą? Wtedy gdy zostanie złamana zasada kompozycji znaczeniowej, która mówi, że znaczenie wyrażenia całościowego jest funkcją znaczeń wyrażeń składowych. Np. zdanie: „Matematyka jest moją piętą achillesową” oznaczałoby dosłownie, nie metaforycznie, ,ze matematyka jest dla mnie częścią nogi mitycznego herosa. Jednakże nie można pozbyć się metafor, gdyż język straciłby swą moc informacyjną.
Synonimia. Nawet w jednym języku nastręcza ona trudności, przez to, iż wyrazy mają różny zakres pojęciowy. W tłumaczeniu problem ten ulega tylko powiększeniu. Częstokroć bywa tak, że tłumaczony wyraz nie ma swego odpowiednika w drugim języku.
Homonimy są kolejnymi problemami w automatycznym tłumaczeniu. Właściwa interpretacja jest przy nich bardzo ważna. Np. zdanie: „Podszedł do zamku” można interpretować na różne sposoby i interpretacje są zależne od kontekstu. Pojawia się tu kwestia umiejętności donoszenia się do kontekstu przez automatycznego tłumacza.
Dużą grupę problemów stanowią różnice w składni pomiędzy językami. Np. w języku angielskim istotne jest miejsce wyrazu w zdaniu (jest to język pozycyjny), natomiast w języku polskim nie. Innymi problemami jest występowanie w języku rodzajników określonych i nieokreślonych lub podmiotu domyślnego. Powstaje również pytanie o możliwość stworzenia języka pośredniego w tłumaczeniu, biorąc pod uwagę dotychczasowe rozważania (szczególnie te odnoszące się do kultury). Rodzaje programów tłumaczenia automatycznego (maszynowego):
Logika rozmyta (ang. fuzzy logic), jedna z logik wielowartościowych (ang. multi-valued logic), stanowi uogólnienie klasycznej dwuwartościowej logiki. Jest ściśle powiązana z teorią zbiorów rozmytych i teorią prawdopodobieństwa. Została zaproponowana przez Lotfi Zadeha w 1965 roku. W logice rozmytej między stanem 0 (fałsz) a stanem 1 (prawda) rozciąga się szereg wartości pośrednich, które określają stopień przynależności elementu do zbioru, logika taka ma jednak skończoną liczbę wartości.
Firma Sztuczna Inteligencja Sp. z o.o. wystartowała na Festiwalu Robotów CybAiRBot organizowanym przez Politechnikę Poznańską.
Czytaj dalej